نقش لحن در محتوای متنی و انواع آن

5 امتیاز
لحن در محتوای متنی

لحن یکی از جنبه‌های مهم ارتباطی انسان‌ها است که می‌تواند تأثیر زیادی بر نحوه دریافت و تفسیر پیام ما توسط دیگران داشته باشد. فرقی نمی‌کند در حال نوشتن یک ایمیل رسمی هستید یا می‌خواهید یک پست رسانه‌های اجتماعی ایجاد کنید، لحنی که به‌کار می‌گیرید، می‌تواند باعث موفقیت یا شکست اثربخشی ارتباط پیام شما شود. در ارتباطات نوشتاری، لحن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ زیرا به انتقال احساسات، نگرش‌ها و شخصیت موردنظر شما کمک می‌کند؛ اما لحن در محتوای متنی چیست و چه نقشی در ارتباط مؤثر آن دارد؟ در این مقاله، قصد داریم به این دو سؤال به‌طور کامل پاسخ دهیم و نکاتی را در مورد نحوۀ استفادۀ مؤثر از لحن برای تعامل و متقاعدکردن مخاطبان ارائه کنیم. اگر به این موضوع علاقه‌مند هستید، تا انتها همراه ما باشید.

عناوین مطلب نمایش

منظور از لحن در محتوای متنی چیست؟

لحن در نوشتار، به احساسات و نگرش نویسنده نسبت به موضوع و مخاطب اشاره دارد و نحوۀ بیان آن احساسات را در بر می‌گیرد. لحن در محتوای متنی، نقش مهمی در انتقال حال‌وهوای (Mood) یک نوشته ایفا می‌کند و بر نحوه تفسیر خوانندگان از آن متن تأثیر می‌گذارد. نویسندگان، لحن را از طریق انتخاب کلمه و سایر عناصر سبک نوشتاری خود منتقل می‌کنند.

اگر بخواهیم به زبان ساده‌تر لحن یک متن را توضیح دهیم، آن را شبیه به نحوۀ استفاده افراد از صدای خود در هنگام صحبت درنظر بگیرید. همان‌طور که حالت چهره، تن صدا و زبان بدن یک نفر لحن خاصی را در طول یک مکالمۀ حضوری منتقل می‌کند، نویسندگان از زبان و ساختار خاصی برای بیان نگرش خود در مورد یک موضوع بهره می‌برند.

لحن متن، احساسات نویسنده را از طریق انتخاب کلمات و سبک بیان می‌کند.
لحن متن، احساسات نویسنده را از طریق انتخاب کلمات و سبک بیان می‌کند.

انواع لحن در محتوای متنی

انواع مختلفی از لحن نوشتاری وجود دارد که بسته به هدف و مخاطب، می‌توان از آن‌ها در محتوای متنی استفاده کرد. در این بخش، چند نوع متداول لحن در محتوای متنی را به‌همراه مثال معرفی می‌کنیم.

لحن رسمی

این نوع لحن در محیط‌های آکادمیک یا حرفه‌ای استفاده می‌شود؛ جایی که نویسنده باید حس اقتدار، عینیت و احترام را به خواننده منتقل کند. لحن رسمی با استفاده از واژگان کامل، زبان دقیق و اجتناب از عبارات محاوره‌ای مشخص می‌شود.

مثال: «یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد که بین تغییرات آب‌وهوایی و افزایش دمای کرۀ زمین، همبستگی معناداری وجود دارد.»

لحن غیررسمی

لحن غیررسمی در مکاتبات شخصی، وبلاگ‌نویسی، پست‌های رسانه‌های اجتماعی و سایر اشکال معمولی نوشتن به‌کار می‌رود. از ویژگی‌های آن، می‌توان به اختصارنویسی و زبان عامیانه اشاره کرد. نویسنده در لحن غیررسمی، از رویکردی دوستانه و محاوره‌ای برای جذب خواننده استفاده می‌کند.

مثال: «سلام! من فقط می‌خواستم نظرم رو در مورد فیلمی که دیدم به اشتراک بذارم. می‌تونم بگم، فیلم جذابی بود!»

لحن جدی

وقتی از لحن جدی استفاده می‌شود که موضوع مورد بحث، مستلزم رویکردی مقتدرانه و متفکرانه باشد. این نوع لحن در محتوای متنی را می‌توان از زبان ساده، اجتناب از طنز و تمرکز آن بر گرانش موضوع شناخت.

مثال: «حملات تروریستی اخیر، همۀ ما را نگران امنیت خود کرده است. ما باید اقدامات فوری برای جلوگیری از تکرار چنین حوادثی انجام دهیم.»

لحن طنزگونه

لحن طنزگونه برای سرگرم‌کردن خواننده و خنداندن او به‌کار می‌رود. از مشخصات این نوع لحن، می‌توان به وجود شوخ‌طبعی، کنایه و زبان‌بازی در آن اشاره کرد.

مثال: «دیروز بالاخره رفتم باشگاه و متوجه شدم اون‌طور که فکر می‌کردم، هیکلم ورزشکاری نیست. آخه توی خونه، قبل از اینکه جلوی آینه وایسم، شکمم رو می‌دادم داخل!»

لحن طعنه‌آمیز

این لحن برای بیان تحقیر یا اهانت فرد یا چیزی به‌کار می‌رود. لحن طعنه‌آمیز با کنایه، زبان تمسخر‌آمیز و نگرش تحقیرآمیز خود شناخته می‌شود.

مثال: «اگر این وظیفه را به یک بچه دو ساله سپرده بودم، بهتر از تو انجام می‌داد!»

لحن متقاعدکننده

از این لحن در محتوای متنی برای متقاعدکردن خواننده جهت اتخاذ یک دیدگاه مشخص یا انجام یک اقدام خاص استفاده می‌شود. از ویژگی‌های لحن متقاعدکننده، می‌توان به جذابیت‌های احساسی و استدلال‌های منطقی اشاره کرد.

مثال: «ما اکنون باید برای محافظت از محیط‌زیست خود اقدام کنیم. تغییرات اقلیمی جدی است و به‌سرعت در حال رخ‌دادن است. پس منتظر نمانید! همین امروز در مبارزه با آلودگی به‌کارزار ما بپیوندید.»

از ویژگی‌های لحن متقاعدکننده، می‌توان به جذابیت‌های احساسی و استدلال‌های منطقی اشاره کرد.
از ویژگی‌های لحن متقاعدکننده، می‌توان به جذابیت‌های احساسی و استدلال‌های منطقی اشاره کرد.

لحن تحلیلی در محتوای متنی

لحن تحلیلی برای بررسی و تفسیر داده‌ها، ایده‌ها یا مفاهیم استفاده می‌شود. این لحن در نوشتار با مشخصاتی چون زبان عینی و استدلال مبتنی بر شواهد شناخته می‌شود.

مثال: «به‌منظور درک تأثیر رسانه‌های اجتماعی بر سلامت روان، ما یک بررسی جامع از مطالعات تحقیقاتی موجود انجام دادیم. تجزیه‌وتحلیل ما چندین روند و الگوی کلیدی را نشان داد.»

لحن استدلالی در محتوای متنی

این لحن در محتوای متنی برای ارائه یک ادعا یا موضع و دفاع از آن در برابر دیدگاه‌های مخالف به‌کار می‌رود. لحن استدلالی دارای زبان قاطعانه، استدلال منطقی و استدلال متقابل است.

مثال: «درحالی‌که برخی استدلال می‌کنند که بازی‌های ویدیویی خشونت را ترویج می‌دهند؛ اما شواهد خلاف آن را نشان می‌دهد. مطالعات نشان داده‌اند که انجام بازی‌های ویدئویی باعث کاهش استرس می‌شود و عملکرد شناختی را بهبود می‌بخشد.»

لحن تشریحی در محتوای متنی

از این لحن در محتوای متنی، برای توضیح یا توصیف یک موضوع به‌شیوه‌ای خنثی استفاده می‌شود. لحن تشریحی را می‌توان از روی زبان، حقایق و آمار واضح و مختصر آن شناخت.

مثال: «فرایند فتوسنتز، شامل تبدیل انرژی نور به انرژی شیمیایی است. گیاهان، دی‌اکسید کربن و آب را از طریق برگ‌های خود جذب و سپس به گلوکز و اکسیژن تبدیل می‌کنند.»

لحن روایی در محتوای متنی

لحن روایی برای بیان یک داستان یا بازگویی یک تجربه به‌کار گرفته می‌شود. از ویژگی‌های این لحن، می‌توان به زبان توصیفی و گفت‌وگویی و ساختار دارای ارتباط زمانی آن اشاره کرد.

مثال: «هنگامی که در عمارت قدیمی قدم می‌زدم، احساس کردم که سرما دارد به مغز استخوان‌هایم نفوذ می‌کند. سنگ‌فرش‌ها زیر پاهایم می‌لرزیدند و شمع‌ها سوسو می‌زدند. فضای وهم‌آلودی بود.»

لحن روایی برای بیان یک داستان یا بازگویی یک تجربه به‌کار گرفته می‌شود.
لحن روایی برای بیان یک داستان یا بازگویی یک تجربه به‌کار گرفته می‌شود.

انتخاب مناسب‌ترین لحن در محتوای متنی

انتخاب لحن مناسب در نوشتار اهمیت زیادی دارد و می‌تواند نقشی تعیین‌کننده در جذب مخاطب داشته باشد. اگر می‌خواهید مناسب‌ترین لحن در محتوای متنی را انتخاب کنید، سه عامل زیر را در نظر بگیرید:

هدف

مشخص کنید چرا محتوای متنی موردنظر را می‌نویسید. اگر می‌خواهید به نتایج فروش مثبت برسید، از کلمات تشویق‌کننده استفاده کنید و لحن را با علائم نگارشی تغییر دهید، مانند علامت تعجب. پیش‌از نوشتن، هدف خود را مشخص و پس‌از نوشتن، آن را مرور کنید. خودتان را جای مخاطب بگذارید. این کار به شما کمک می‌کند که تشخیص دهید آیا هدف شما واضح است و آیا لحن از آن پشتیبانی می‌کند یا خیر.

مخاطب

مخاطب شما افرادی هستند که نوشته شما را مشاهده می‌کنند. وقتی برای اولین بار برای مشتری جدید می‌نویسید، ممکن است لحن شما با زمانی‌که با یک مشتری قدیمی ارتباط برقرار می‌کنید، متفاوت باشد. مشابه هدف، مخاطبان خود را پیش‌از نوشتن تعریف کنید. اگر قرار است یک پست برای انتشار رسانه‌های اجتماعی آماده کنید، هدف‌تان باید این باشد که لحن محتوا با محتواهای دیگر برند سازگار باشد.

پیام

پیام همان چیزی است که شما می‌خواهید مخاطب از نوشته شما برداشت کند یا آن را درنظر بگیرد. پیام‌های مختلف به لحن‌های متفاوتی نیاز دارند. به‌عنوان مثال، اگر برای متقاعدکردن خوانندگان خود به انجام یک اقدام خاص می‌نویسید، لحن در محتوای متنی شما ممکن است حالت فوری و پرشور داشته باشد؛ اما اگر برای آموزش خوانندگان خود در مورد یک موضوع پیچیده محتوا آماده می‌کنید، شاید استفاده از لحن سنجیده و معتبر، مناسب‌تر باشد.

پیام همان چیزی است که شما می‌خواهید مخاطب از نوشته شما برداشت کند یا آن را درنظر بگیرد.
پیام همان چیزی است که شما می‌خواهید مخاطب از نوشته شما برداشت کند یا آن را درنظر بگیرد.

عناصر لحن در محتوای متنی

عوامل مختلفی در لحن نوشتار تأثیر می‌گذارند که عبارت‌اند از:

  • انتخاب کلمه: کلماتی که انتخاب می‌کنید، تأثیر بسزایی در لحن نوشته شما دارند. برخی از کلمات ممکن است لحن رسمی یا غیررسمی ایجاد کنند و برخی دیگر می‌توانند حس صمیمیت یا فاصله را انتقال دهند.
  • طول جمله: متغیربودن طول جمله، می‌تواند بر سرعت خواندن متن توسط خواننده و بر میزان تأکید بر برخی نکات تأثیر بگذارد. جملات کوتاه ممکن است احساس فوریت یا هیجان ایجاد کنند، درحالی‌که جملات طولانی‌تر می‌توانند لحن آرام یا درون‌نگرتری داشته باشند.
  • استفاده از ضمایر: ضمایر این قابلیت را دارند که حس صمیمیت یا فاصله بین نویسنده و خواننده ایجاد کنند. استفاده از ضمایر دوم‌شخص، می‌تواند به‌طور مستقیم با مخاطب ارتباط برقرار و لحن تعاملی‌تری ایجاد کند. در مقابل، ضمایر اول‌شخص ممکن است لحن شخصی و انعکاسی منتقل کنند.
  • استفاده از اختصار: اختصار می‌تواند باعث ایجاد یک لحن آرام و محاوره‌ای شود و اگر استفاده نشود، لحن در محتوای متنی، حالت رسمی‌تری پیدا می‌کند.
  • اکتیو یا پسیو: استفاده از لحن اکتیو موجب می‌شود لحن در نوشتار مستقیم و قاطع باشد.درصورتی‌که لحن پسیو، منجر به غیرمستقیم‌بودن و کمتر تقابلی‌‌بودن آن می‌شود.
  • خوانایی کلی: خوانایی متن نیز می‌تواند بر لحن آن تأثیر بگذارد. استفاده از زبان ساده و جملات کوتاه، لحن دردسترس و دوستانه‌تری ایجاد می‌کند؛ اما به‌کارگیری زبان پیچیده و جملات طولانی ممکن است باعث ایجاد لحن روشنفکرانه یا سنگین‌تری شود.
  • پایبندی (یا عدم پایبندی) به دستور زبان: شکستن عمدی قواعد دستوری، می‌تواند باعث ایجاد یک لحن غیرجدی در نوشته شود؛ اما رعایت دقیق قوانین دستور زبان، لحن رسمی یا حرفه‌ای تولید می‌کند. بااین‌حال، مهم است که بدانید شکستن قوانین دستور زبان می‌تواند یک تصور منفی ایجاد کند و از اثربخشی کلی متن بکاهد.

به‌خاطر داشته باشید لحن در محتوای متنی، اغلب ترکیبی ظریف از این عوامل است و بهترین راه برای رسیدن به لحن موردنظر این است که به‌دقت هر عنصر و نحوۀ اثرگذاری آن را درنظر بگیرید.

خوانایی متن نیز می‌تواند بر لحن آن تأثیر بگذارد.
خوانایی متن نیز می‌تواند بر لحن آن تأثیر بگذارد.

بیشتر بخوانید: اصول تولید محتوای متنی

تأثیر لحن در نوشتار

لحن در نوشتار با اثرگذاری بر احساسات و نگرش مخاطب نسبت به موضوع، تأثیر قابل‌توجهی بر درک او از متن دارد. به‌عنوان مثال، لحن رسمی می‌تواند حس اقتدار و تخصص را منتقل کند و باعث شود مخاطب اطلاعات را قابل اعتماد و معتبر بداند. ازسوی‌دیگر، لحن غیررسمی ممکن است حس آشنایی و دوستی ایجاد کند و باعث شود که مخاطب احساس راحتی و پذیرش بیشتری نسبت به پیام شما داشته باشد. علاوه‌براین، لحن طعنه‌آمیز یا کنایه‌آمیز می‌تواند اعتبار پیام را تضعیف کند و موجب شود که مخاطب صحت اطلاعات را زیر سؤال ببرد؛ بنابراین، لحن نقش مهمی در شکل‌گیری درک مخاطب از متن و تمایل او به پذیرش یا رد پیام آن دارد.

از سوی‌دیگر، لحن در محتوای متنی تأثیر زیادی بر ارتباط مخاطب با متن دارد. متنی با لحنی دوستانه، می‌تواند باعث شود که مخاطب احساس کند موردتوجه قرار گرفته است. برعکس، متنی با لحن سرد می‌تواند مخاطب را از خود دور کند و موجب شود که نتواند با متن ارتباط برقرار کند. بنابراین نویسنده با استفاده از لحن مناسب، این فرصت را به‌دست می‌آورد که مخاطب را به خود جذب و او را درگیر کند.

لحن در محتوای متنی تأثیر زیادی بر ارتباط مخاطب با متن دارد.
لحن در محتوای متنی تأثیر زیادی بر ارتباط مخاطب با متن دارد.

لحن و زبان بدن

شاید شگفت‌زده شوید؛ اما کلماتی که در گفت‌وگوهای رودررو استفاده می‌کنید، آن‌قدر هم مهم نیستند؛ زیرا افراد، زبان بدن و لحن صدای شما را بیشتر از کلمات‌تان به یاد می‌آورند.

نکته‌ای که در خط پیشین به آن اشاره کردیم، نتیجه تحقیقات دکتر آلبرت محرابیان، محقق زبان بدن است که در سال ۱۹۷۱ در کتاب پیام‌های خاموش (Silence Messages) خود منتشر کرده است. وی برای اولین بار اجزای یک گفت‌وگوی حضوری را تجزیه کرد و دریافت که در یک ارتباط، ۵۵% زبان بدن، ۳۸% لحن و فقط ۷% کلمات مؤثر هستند.

هنگامی که ما به‌صورت چهره‌به‌چهره ارتباط برقرار می‌کنیم، از هر ۳ عنصر مذکور استفاده می‌کنیم. پس اگر می‌خواهید ارتباط مؤثری داشته باشید، باید مطمئن شوید که هر عنصر با یکدیگر و پیام مطابقت دارند تا پیام شما به‌درستی دریافت و درک شود. برای اینکه ارتباط این سه عنصر را با یکدیگر بهتر متوجه شوید، به مثال‌های زیر توجه کنید:

  • مثال اول: فرض کنید می‌خواهید پیام مثبتی را ارائه دهید. شما تمام کلمات مناسب را در ارتباطات خود دارید؛ اما لحن‌تان یکنواخت و زبان بدن‌تان منفی است؛ درنتیجه احتمال اینکه پیام شما به‌صورت مثبت دریافت نشود، بسیار زیاد است.
  • مثال دوم: تصور کنید در موقعیتی هستید که نیاز دارید افراد به پیام شما ایمان داشته باشند و اقدام موردنظرتان را انجام دهند. شما کلمات مناسبی دارید و پیام را با لحنی مطمئن ارائه می‌کنید؛ اما بی‌قرار هستید. عصبی به‌نظر می‌رسید و ارتباط چشمی برقرار نمی‌کنید؛ بنابراین ممکن است افراد شما را بدون اعتمادبه‌نفس ببینند و این احتمال وجود دارد که به پیام‌تان اعتماد نکنند.
  • مثال سوم: فرض کنید در حال ارائه یک پیام دشوار هستید. آن ممکن است یک خبر ناگوار باشد. زبان بدن و لحن مناسبی دارید؛ اما سعی می‌کنید با استفاده از زبان مثبت بیش‌ازحد، یک چرخش مثبت ایجاد کنید. اینجا است که باعث می‌شوید، گیرندگان پیام، سردرگم و گیج شوند.

کلمات مهم هستند؛ اما مهم‌تر از آن این است که لحن و زبان بدن ما نیز تراز باشد. وقتی بتوانید هر سه مؤلفه گفت‌وگو را در یک راستا قرار دهید، قابل اعتماد و قدرتمند خواهید بود. زمانی که این رفتارها تکرار شوند، پاسخ متفاوتی از سوی دیگران دریافت خواهید کرد، احساس کنترل بیشتری خواهید داشت و اعتمادبه‌نفس شما تقویت خواهد شد.

در یک ارتباط مؤثر، ۵۵% زبان بدن، ۳۸% لحن و فقط ۷% کلمات اهمیت دارد.
در یک ارتباط مؤثر، ۵۵% زبان بدن، ۳۸% لحن و فقط ۷% کلمات اهمیت دارد.

لحن و هوش مصنوعی

هوش مصنوعی در سال‌های اخیر پیشرفت زیادی کرده است. این توسعه به‌طور عمده ناشی از ظهور معماری ترانسفورمر است؛ یک شبکه عصبی که روی داده‌های متوالی، مانند متن، تماس‌های تلفنی، ویدیوها و غیره، بسیار خوب عمل می‌کند. در سال ۲۰۲۳، ChatGPT توسط OpenAI ارائه شد و جهان را با توانایی خود شگفت‌زده کرد. پاسخ‌های منسجم این ابزار هوش مصنوعی، حتی به خاص‌ترین پرسش‌ها، فوق‌العاده و شبیه به پاسخ انسانی به‌نظر می‌رسد. به‌طور مشابه، شاهد خلاقیت بصری هوش مصنوعی با پیشرفت ابزارهایی مانند Dall-E و Midjourney هستیم. شما به‌سادگی می‌توانید یک پرامپت مبتنی بر متن در ابزار وارد کنید تا این ابزارها یک اثر هنری خارق‌العاده‌ ایجاد کنند.

این پیشرفت‌ها به کلام مکتوب بستگی دارد. ChatGPT و Dall-E برای تولید خروجی‌های خود به پرامپت‌های نوشتاری نیاز دارند و این تصادفی نیست که تقریباً تمام توجه در تحقیقات پردازش زبان طبیعی (NLP)، روی کلمات بوده است.

با پرامپت مناسب بهترین خروجی را دریافت کنید.
با پرامپت مناسب بهترین خروجی را دریافت کنید.

بدون شک، این تمرکز محدود روی هوش مصنوعی مبتنی بر متن، منجر به توسعه فوق‌العاده در این زمینه شده است؛ اما در این میان، یک جنبه مهم از ارتباطات انسانی نادیده گرفته شده و آن لحن است. لحن، عنصر حیاتی ارتباطات انسانی است که اهداف، احساسات و شخصیت گوینده را منتقل می‌کند و می‌تواند به‌طور قابل‌توجهی بر نحوۀ دریافت پیام توسط شنونده تأثیر بگذارد.

این عدم توجه به لحن در نوشتار، منجر به سوءتفاهم‌ها و پاسخ‌های نامناسبی از سوی بسیاری از راه‌حل‌های هوش مصنوعی موجود شده است؛ زیرا براساس مدل محرابیان، لحن ۳۸% از ارتباطات را تشکیل می‌دهد، درحالی‌که سهم کلمات، تنها ۷% است. بنابراین، مدل‌های هوش مصنوعی که بر لحن در محتوای متنی تمرکز ندارند، مهم‌ترین بخش را در درک محتوای احساسی مکالمه انسانی از دست می‌دهند.

اکنون فرصت بزرگی برای تمرکز بیشتر بر هوش مصنوعی مبتنی بر لحن است. همان‌طور که ابزارهای هوش مصنوعی مبتنی بر متن به توسعه خود ادامه می‌دهند، زمان آن فرا رسیده است که به لحن در متن توجه ویژه‌ای شود و ارزش آن در ابزارهای مختلف هوش مصنوعی درک شود.

مدل‌های هوش مصنوعی بدون توجه به لحن، محتوای احساسی مکالمه را ناقص درک می‌کنند.
مدل‌های هوش مصنوعی بدون توجه به لحن، محتوای احساسی مکالمه را ناقص درک می‌کنند.

نکات و ترفندهای لحن در محتوای متنی

برای اینکه بتوانید از مناسب‌ترین لحن در محتوای متنی خود استفاده کنید، لازم است از نکات و ترفندهای آن آگاهی کافی داشته باشید. در ادامه به برخی از مهم‌ترین آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

از مواجهۀ قابل پیش‌بینی با سوژه خودداری کنید

وقتی در مورد یک موضوع آشنا می‌نویسید، ممکن است به‌راحتی در دام ارائه یک برخورد قابل پیش‌بینی گرفتار شوید. این امر می‌تواند منجر به کسل‌کننده و غیرجذاب‌شدن نوشته شود. برای جلوگیری از این مشکل، سعی کنید از زاویه‌ای جدید به سوژه خود نزدیک شوید. به‌دنبال چشم‌اندازهای منحصربه‌فرد، ارتباطات غافلگیرکننده یا پیچ‌وتاب‌های غیرمنتظره باشید. با اتخاذ یک رویکرد جدید، توجه خواننده را به‌سوی خود جلب کنید و آن‌ها را علاقه‌مند نگه دارید.

به‌عنوان مثال، اگر در مورد یک رویداد تاریخی شناخته‌شده می‌نویسید، آن را از دریچۀ یک شخصیت کوچک یا جنبه‌ای که نادیده گرفته شده است، بررسی کنید. این کار به روایت شما، عمق و پیچیدگی اضافه می‌کند و آن را از دیگر نوشته‌های مربوط به همان موضوع متمایز می‌سازد.

لحن را از ابتدا تا انتها ثابت نگه دارید

ایجاد یک لحن ثابت در اوایل نوشتن بسیار مهم است. این اقدام حالت و توقعات خوانندگان را تنظیم می‌کند و به آن‌ها کمک می‌کند با متن سازگار شوند و از خواندن آن لذت ببرند. با این‌حال، حفظ یک لحن ثابت در سراسر نوشته می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. برای اینکه لحن در محتوای متنی خود را ثابت نگه دارید، بخش‌های آغازین آن را به‌طور مرتب بازبینی کنید و مطمئن شوید بخش‌های بعدی با آن لحن مطابقت دارد.

ایجاد یک لحن ثابت در اوایل نوشتن بسیار مهم است.
ایجاد یک لحن ثابت در اوایل نوشتن بسیار مهم است.

بی‌رحمانه حذف کنید

یکی از مهم‌ترین موانع برای دستیابی به یک لحن صیقلی و مؤثر، پرحرفی بیش‌ازحد است. وقتی خیلی به نوشته‌هایتان نزدیک هستید، تشخیص کلمات و عبارات اضافی دشوار است. اینجا است که باید نسبت به نوشتۀ خود بی‌رحم باشید و هر چیزی مانند صفت‌ها، قیدها و کلماتی که به محتوای‌تان کمک نمی‌کند یا لحن آن را تقویت نمی‌کند، حذف کنید.

حذف کلمات غیرضروری چندین مزیت دارد: اول، نوشتن شما را سخت‌تر می‌کند و شما را مجبور می‌سازد که ایده‌های خود را مختصرتر بیان کنید. دوم، حواس‌پرتی‌ها را از بین می‌برد و به خواننده این امکان را می‌دهد که روی هسته روایت شما متمرکز بماند. در نهایت، حذف محتوای اضافی به شما کمک می‌کند با جلوگیری از نفوذ مخفیانۀ پیام‌های متناقض، لحن ثابتی داشته باشید.

با تنش، لحن را حفظ کنید

ایجاد تنش، ابزاری قدرتمند برای حفظ لحن در محتوای متنی شما است. تنش، خواننده را درگیر و کنجکاو نگه می‌دارد. تنش انواع مختلفی دارد، از جمله تضاد، تعلیق و ابهام. استفاده مؤثر از تنش، می‌تواند یک نوشته متوسط را به یک محتوای جذاب تبدیل کند.

برای گنجاندن تنش در نوشتار خود، لحظات کلیدی را شناسایی کنید که در آن، ایجاد عدم اطمینان، تأثیر عاطفی را افزایش می‌دهد. بدین‌ترتیب تا زمانی‌که تنش حل نشود، خواننده، درگیر باقی می‌ماند.

ایجاد تنش در متن، خواننده را درگیر و کنجکاو نگه می‌دارد.
ایجاد تنش در متن، خواننده را درگیر و کنجکاو نگه می‌دارد.

از صدای خود استفاده کنید

صدای منحصر‌به‌فرد شما، چیزی است که نوشته‌‌هایتان را از دیگران متمایز می‌کند. صدای شما، مجموعه تجربیات، باورها و دیدگاه‌های‌ شما است که از طریق سبک نوشتاری متمایزتان بیان می‌شود. با صدای خاص خود می‌توانید با خوانندگان در سطح عمیق‌تری ارتباط برقرار کنید و اعتماد آن‌ها را به دست آورید.

برای اینکه از صدای خود بهره ببرید، تلاش برای تحت‌تأثیر قراردادن دیگران را فراموش کنید. در عوض، صادقانه و آشکار بنویسید. اجازه دهید شخصیت‌تان در زبان، لحن و طنز شما بدرخشد. نگران انطباق با هنجارهای نوشتاری سنتی نباشید. منحصربه‌فردبودن شما چیزی است که مخاطب‌تان را مجذوب خود می‌کند.

لحن را از طریق جزئیات و توصیفات منتقل کنید

جزئیات و توصیفات، نقش مهمی در انتقال لحن در محتوای متنی دارند. آن‌ها می‌توانند یک محیط غنی و غوطه‌ور ایجاد کنند که خواننده شما را به درون خود می‌کشد. با انتخاب و ایجاد دقیق توصیفات، می‌توانید لحن خود را تقویت و تعامل با خوانندگان را عمیق‌تر کنید.

از جزئیات حسی برای ترسیم تصویری استفاده کنید که لحن نوشتار شما را تکمیل کند. برای مثال، اگر به‌دنبال فضایی تاریک و شوم هستید، غروب خورشید را «آسمان آغشته به خون» توصیف کنید.

مشکلات لحن را پیش‌از خوانندگان تشخیص دهید

تشخیص مشکلات لحن نوشته برای تکمیل آن ضروری است. این مشکلات معمولا شامل تناقضات، کلیشه‌ها و اهداف نامشخص هستند. شناسایی آن‌ها پیش‌از اینکه خوانندگان این کار را انجام دهند، باعث می‌شود که از سؤالات ناخوشایند یا بازخوردهای منفی در امان بمانید.

زمانی که لحن شما از مسیر تعیین‌شده خود منحرف می‌شود، ناسازگاری رخ می‌دهد. برای جلوگیری از این مسئله، باید ثبات را در لحن خود حفظ کنید که مستلزم برنامه‌ریزی دقیق و توجه به جزئیات است.

کلیشه‌ها یکی دیگر از دام‌های بالقوه برای منحرف‌کردن لحن در محتوای متنی هستند. استفاده بیش‌ازحد از عبارات، استعاره‌ها و تشبیه‌ها می‌تواند لحن شما را تضعیف و آن را قابل پیش‌بینی و غیراصولی کند.

در نهایت، اهداف نامشخص ممکن است خواننده را در مورد پیام یا هدف شما نامطمئن کند. پس مطمئن شوید لحن شما با اهداف داستان‌تان مطابقت دارد و از موضوع یا ایده اصلی پشتیبانی می‌کند. عناصر گمراه‌کننده را شناسایی کنید و همیشه مخاطب هدف خود را در ذهن داشته باشید.

با تسلط بر این نکات و ترفندها، آگاهی دقیقی از لحن نوشتن خود ایجاد می‌کنید و یاد می‌گیرید که چگونه به‌طور مؤثر از آن استفاده کنید. به‌یاد داشته باشید لحن را نمی‌توان پیدا کرد، بلکه باید با هر کلمه، جمله و چشم‌انداز آن را خلق کرد. روند را در آغوش بگیرید، بدون ترس تجربه کنید و مهم‌تر از همه، هرگز از یادگیری دست نکشید.

سخن پایانی

لحن، نقشی حیاتی در نوشتن دارد و می‌تواند بر تجربه و تفسیر خواننده از متن تأثیر قابل‌توجهی بگذارد. لحن مناسب، ارتباط قوی بین نویسنده و خواننده ایجاد می‌کند و باعث تقویت حس اعتماد، صمیمیت و درک مشترک می‌شود. لحن در محتوای متنی، نگرش، عواطف و قصد نویسنده را منتقل می‌کند و بر پاسخ و تعامل خواننده تأثیر می‌گذارد. اگر نویسنده هستید، با انتخاب و چینش دقیق کلمات، عبارات و جملات، لحنی ایجاد کنید که مکمل پیام، ژانر و مخاطب شما باشد. البته ایجاد لحن مناسب می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. با این وجود، با تمرین و توجه به جزئیات، می‌توانید بر این مهارت تسلط پیدا کنید و نوشته‌هایی خلق کنید که خوانندگان را درگیر و غرق در خود ‌کند.

منابع: + + + + +

پرسش و پاسخ:

در محتوای متنی چه لحن‌هایی می‌توانیم استفاده کنیم؟

لحن رسمی، غیررسمی، جدی، طنزگونه، طعنه‌آمیز، متقاعدکننده، تحلیلی، استدلالی و روایی.

برای استفاده از بهترین لحن در محتوای متنی باید به چه نکاتی توجه نمود؟

از مواجهه قابل پیش‌بینی با سوژه خودداری کنید؛
بی‌رحمانه حذف کنید؛
با تنش لحن را حفظ کنید؛
از صدای خود استفاده کنید؛
لحن را از طریق جزئیات و توصیفات منتقل کنید؛
مشکلات لحن را قبل از خوانندگان تشخیص دهید.

اشتراک گذاری:

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *